Trang tin tức sự kiện
 
Con người đóng vai trò quyết định trên con đường vươn tới đẳng cấp quốc tế

GS.TSKH Vũ Minh Giang
Đây là chia sẻ của GS.TSKH Vũ Minh Giang - Phó Giám đốc ĐHQGHN nhân Ngày Nhà giáo Việt Nam 20/11. GS.TSKH Vũ Minh Giang cho rằng, đội ngũ các thầy cô giáo và đội ngũ cán bộ quản lý các cấp sẽ đóng vai trò quyết định sự thành bại trên con đường xây dựng và phát triển ĐHQGHN.


Thưa Giáo sư, yếu tố con người đóng vai trò như thế nào đối với sự phát triển của ĐHQGHN?

Đối với sự nghiệp đổi mới và phát triển giáo dục đào tạo hiện nay chúng ta cần nhiều yếu tố, nhưng yếu tố cốt yếu phải là người thầy. ĐHQGHN đang đi theo cách riêng của mình và ngày càng nhận được sự ủng hộ của xã hội, sự động viên của lãnh đạo các cấp, đó là chọn ra những ngành, chuyên ngành đã có những yếu tố cận kề quốc tế tập trung đầu tư để nhanh chóng đạt trình độ quốc tế, còn gọi là Nhiệm vụ chiến lược. ĐHQGHN coi Nhiệm vụ chiến lược là cách nhanh nhất, hiệu quả nhất trong điều kiện hiện nay để đưa các chương trình đào tạo lên đẳng cấp quốc tế, trong đó yếu tố hạt nhân và cốt lõi là làm sao có được đội ngũ cán bộ quản lý, giảng dạy, phục vụ xứng tầm.

Trong quá trình triển khai Nhiệm vụ chiến lược, ĐHQGHN luôn coi việc đào tạo con người đóng vai trò quyết định. Trong điều kiện còn hạn chế thì việc đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ người thầy có trình độ quốc tế là con đường đi đúng đắn, nhanh và bền vững nhất.

Nhưng khi nói đến nguồn nhân lực nếu chỉ nói đến đội ngũ cán bộ giảng dạy, nghiên cứu chưa đủ, mà quyết định chất lượng còn ở công tác quản trị nhân lực, tức là những người làm công tác quản lý. Chẳng hạn, một đội ngũ thầy giỏi nhưng tổ chức đào tạo không tốt thì chất lượng cũng không thể cao. Do vậy, đội ngũ các thầy cô giáo và đội ngũ cán bộ quản lý các cấp sẽ đóng vai trò quyết định trên con đường vươn tới đẳng cấp quốc tế, quyết định sự thành bại trên con đường xây dựng và phát triển ĐHQGHN.

Xin Giáo sư cho biết đôi nét về đội ngũ cán bộ của ĐHQGHN hiện nay?

Hiện nay, nếu tính về mặt ưu trội thì ĐHQGHN có đội ngũ cán bộ nghiên cứu khoa học tham gia giảng dạy trình độ cao, chất lượng cao và nghiên cứu khoa học đỉnh cao hùng hậu hàng đầu cả nước. Tỉ lệ tiến sĩ so với sinh viên, hay đội ngũ những người thầy giỏi ở ĐHQGHN đứng đầu trong hệ thống các trường ĐH ở Việt Nam. Nhiều nhà khoa học thuộc vào hàng ngũ những nhà khoa học trình độ thế giới, nhận nhiều giải thưởng quốc tế danh giá, đã từng công bố những công trình tầm cỡ.

ĐHQGHN là cái nôi đào tạo các tài năng, hệ thống các đơn vị đào tạo trong ĐHQGHN đã tạo được tiếng vang, được xã hội ghi nhận. Trong thời gian qua, ĐHQGHN đã trở thành cơ sở hàng đầu cả nước trong việc đào tạo trình độ cao, chất lượng cao. Những sinh viên, học viên của ĐHQGHN khi tiếp tục theo đuổi các chương trình đào tạo ở nước ngoài đều được những trường ĐH này đánh giá cao.

Đội ngũ cán bộ của ĐHQGHN đã có những đóng góp như thế nào đối với sự phát triển của ĐHQGHN nói riêng và của đất nước nói chung, thưa Giáo sư?

Nếu nhìn tổng thể thì đến nay, đội ngũ các nhà khoa học của ĐHQGHN đã có những đóng góp xứng đáng vào sự nghiệp phát triển của ĐHQGHN nói riêng và sự phát triển, hội nhập của đất nước nói chung. Trong những giải thưởng lớn, danh giá của Đảng, Nhà nước như: Giải thưởng Hồ Chí Minh, Giải thưởng Nhà nước về khoa học công nghệ đều có sự đóng góp lớn của các nhà khoa học ĐHQGHN. Các nhà khoa học của ĐHQGHN cũng đã tham gia tích cực, hiệu quả vào việc giải quyết những vấn đề quan trọng của đất nước như: đổi mới hệ thống chính trị, chủ quyền biển đảo, điểm nóng Nam Bộ, biến đổi khí hậu…

Tuy nhiên, có một điều đang trở thành mối lo đó là những đội ngũ cán bộ đầu đàn, đầu ngành đang ở độ tuổi cao. Sự hẫng hụt đội ngũ kế cận là điều có thể trông thấy rõ ràng. Bên cạnh đó, có một hạn chế nữa đó là nhiều nhà khoa học vốn ngoại ngữ còn yếu. Mặt khác, có một hạn chế chung của giáo dục đại học nước ta chính là mối quan hệ giữa nhà trường và xã hội đang còn ở khoảng cách khá lớn.

Rõ ràng, những thành tựu đạt được trong việc đào tạo, bồi dưỡng nguồn nhân lực vẫn chưa đủ trước yêu cầu phát triển ngày càng cao của đất nước.

Vậy làm sao để có được đội ngũ như ý cả về số lượng và chất lượng, thưa Giáo sư?

Trước hết, đối với việc tuyển dụng cán bộ giảng dạy tại ĐHQGHN bắt buộc phải có trình độ tiến sĩ. Bên cạnh việc thu hút người tài thì phải chú trọng sử dụng những người có năng lực hiện có và tạo điều kiện bồi dưỡng để họ phát triển. Những cán bộ làm khoa học của ĐHQGHN luôn được tạo điều kiện phát triển, nâng cao năng lực nghiên cứu để có những đóng góp thiết thực vào sự phát triển ĐHQGHN và đất nước. Bên cạnh việc tăng cường các đề tài nghiên cứu, tạo điều kiện cơ sở vật chất, hạ tầng làm việc thì ĐHQGHN luôn tạo ra môi trường học thuật tốt, lành mạnh, luôn có những chương trình đầu tư chiều sâu, tăng cường năng lực để giúp các nhà khoa học phát huy tài năng, cống hiến. Và quan trọng hơn cả, ĐHQGHN luôn quan tâm đến đời sống của cán bộ, đặc biệt là cán bộ giảng dạy và nghiên cứu khoa học; tạo điều kiện cho các nhà khoa học có đề tài nghiên cứu, có kinh phí khoa học để hoạt động và có những chính sách nâng đỡ để họ tham gia vào những đề tài nghiên cứu lớn. Có thể thấy, các nhà khoa học của ĐHQGHN thường trúng những đề tài, dự án nghiên cứu lớn của nhà nước. Ngoài ra, ĐHQGHN có những quy định để khuyến khích những người có năng lực về làm nghiên cứu sinh, chẳng hạn như nghiên cứu sinh được tham gia vào kinh phí hoạt động khoa học của ĐHQGHN. Điều này giúp nghiên cứu sinh học thật, nghiên cứu thật và được “nhúng” vào môi trường khoa học ngay từ đầu.

ĐHQGHN phải làm gì để chăm lo cũng như thu hút hiệu quả hơn nữa người tài?

ĐHQGHN mong muốn sớm có những chính sách hiệu quả hơn nữa để đãi ngộ cán bộ theo năng lực, chứ không chỉ là danh vị. ĐHQGHN phải là nơi thí điểm trả lương theo năng lực thực tế. Chẳng hạn, có thể đề xuất việc trả lương cho những cán bộ đạt trình độ quốc tế dựa trên những tiêu chí như: những công trình nghiên cứu đạt trình độ quốc tế, có kinh nghiệm đứng bục giảng tại những trường ĐH nước ngoài, hay sự suy tôn của đồng nghiệp… Điều này vừa giúp khuyến khích kịp thời người có tài, vừa là tấm gương để những người khác phấn đấu.

ĐHQGHN cũng sẽ tăng cường hiệu quả công tác đào tạo và bồi dưỡng người tài để họ trở thành những nhà khoa học đầu ngành, đầu đàn kế cận. Giúp những người có năng lực từ việc tham gia nghiên cứu khoa học ở tầm vừa phải đến những chương trình nghiên cứu tầm cỡ, tạo ra những sản phẩm mang tầm quốc gia và quốc tế.

Xin cảm ơn Giáo sư!
 

Đức Minh (thực hiện) Bản tin số 260 - VNU Media