Nhóm tác giả sử dụng phương pháp nghiên cứu thu thập dữ liệu từ 490 sinh viên các trường đại học tại Việt Nam thông qua khảo sát và áp dụng các phương pháp định lượng để phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến ý định phân loại rác. Kết quả cho thấy, các trường đại học đã tích hợp các hoạt động giáo dục môi trường trong chương trình đào tạo chính thức và các hoạt động ngoại khóa để nâng cao nhận thức về các vấn đề môi trường. Các yếu tố như thái độ đối với môi trường, chuẩn mực xã hội, kiểm soát hành vi nhận thức và giáo dục môi trường đều có ảnh hưởng tích cực đến ý định phân loại rác của sinh viên.

Kết luận, nghiên cứu khẳng định vai trò quan trọng của giáo dục môi trường trong việc nâng cao ý định bảo vệ môi trường. Các kết quả này gợi ý rằng việc thúc đẩy các hoạt động giáo dục môi trường sẽ giúp tăng cường nhận thức và hành động bảo vệ môi trường trong cộng đồng sinh viên, qua đó giúp các trường đại học "xanh hóa" các chương trình đào tạo của mình.

Đóng góp mới của bài báo

Bài báo của nhóm tác giả có đóng góp quan trọng vào việc nghiên cứu giáo dục môi trường trong bối cảnh giáo dục đại học tại Việt Nam, đặc biệt là trong việc thúc đẩy ý định phân loại rác của sinh viên. Các đóng góp cụ thể của bài báo có thể được phân tích theo ba hướng: đóng góp lý thuyết, đóng góp thực tiễn và đóng góp về phương pháp nghiên cứu.

1. Đóng góp lý thuyết: Bài báo sử dụng lý thuyết hành vi có kế hoạch (TPB) để giải thích các yếu tố ảnh hưởng đến ý định phân loại rác của sinh viên trong môi trường giáo dục đại học. Việc áp dụng TPB trong nghiên cứu này là một đóng góp quan trọng vì lý thuyết này cung cấp một khung lý thuyết rõ ràng để hiểu hành vi môi trường, bao gồm các yếu tố như thái độ, chuẩn mực xã hội và kiểm soát hành vi nhận thức. Trước đây, TPB đã được áp dụng trong các nghiên cứu về hành vi bảo vệ môi trường, nhưng bài báo này đưa ra một ứng dụng cụ thể trong bối cảnh giáo dục đại học tại Việt Nam, một thị trường đang trong quá trình chuyển mình với các hoạt động bảo vệ môi trường chưa hoàn toàn được phát triển mạnh mẽ.

2. Đóng góp thực tiễn: Một đóng góp quan trọng của bài báo là việc chỉ ra tầm quan trọng của giáo dục môi trường trong việc thay đổi nhận thức và hành vi của sinh viên về các vấn đề môi trường, đặc biệt là trong phân loại rác tại các trường đại học. Nghiên cứu khẳng định rằng giáo dục môi trường, dù qua các chương trình đào tạo chính thức hay các hoạt động ngoại khóa, có ảnh hưởng rõ rệt đến ý định phân loại rác của sinh viên. Điều này có ý nghĩa quan trọng đối với các trường đại học, giúp họ nhận thức rõ hơn về vai trò của giáo dục môi trường trong việc xây dựng một cộng đồng sinh viên có trách nhiệm với bảo vệ môi trường.

Bài báo cũng chỉ ra rằng các yếu tố như thái độ đối với môi trường, chuẩn mực xã hội và kiểm soát hành vi nhận thức đều có ảnh hưởng tích cực đến ý định phân loại rác. Điều này mang lại thông tin giá trị cho các nhà quản lý giáo dục, giúp họ thiết kế các chương trình giảng dạy và hoạt động ngoại khóa hiệu quả hơn trong việc giáo dục sinh viên về tầm quan trọng của phân loại rác và bảo vệ môi trường.

3. Đóng góp về phương pháp nghiên cứu: Bài báo sử dụng phương pháp định lượng với việc thu thập dữ liệu từ 490 sinh viên tại các trường đại học ở Việt Nam. Phương pháp này không chỉ giúp xác minh các yếu tố lý thuyết ảnh hưởng đến ý định phân loại rác mà còn cung cấp một cơ sở dữ liệu quan trọng cho các nghiên cứu sau này về hành vi bảo vệ môi trường trong bối cảnh giáo dục đại học. Việc sử dụng thang đo Likert 7 điểm và phân tích hồi quy đa biến đã cho phép tác giả kiểm tra sự tương quan giữa các yếu tố như giáo dục môi trường, thái độ, chuẩn mực xã hội, kiểm soát hành vi nhận thức và ý định phân loại rác một cách rõ ràng và chính xác.

Khuyến nghị và tư vấn

1. Khuyến nghị đối với các trường đại học

Các trường đại học cần tăng cường tích hợp giáo dục môi trường vào chương trình đào tạo chính thức của mình. Dù đã có một số trường đại học tại Việt Nam bắt đầu đưa các môn học về môi trường vào chương trình giảng dạy, nhưng việc này vẫn còn hạn chế và chưa đồng bộ. Các trường nên xây dựng các khóa học chuyên sâu về bảo vệ môi trường và phát triển bền vững, đồng thời khuyến khích sinh viên tham gia vào các hoạt động ngoại khóa liên quan đến bảo vệ môi trường như các cuộc thi về môi trường, các câu lạc bộ xanh hoặc các hoạt động tình nguyện bảo vệ môi trường.

Một khuyến nghị khác là các trường đại học cần hợp tác với các tổ chức môi trường để tạo ra các chương trình đào tạo thực tiễn, nơi sinh viên có thể áp dụng kiến thức đã học vào các dự án môi trường cụ thể. Điều này không chỉ giúp sinh viên nâng cao kỹ năng mà còn tạo ra tác động tích cực đến cộng đồng xung quanh trường.

2. Khuyến nghị đối với các cơ quan quản lý giáo dục

Các cơ quan quản lý giáo dục, đặc biệt là Bộ Giáo dục và Đào tạo, cần ban hành các chính sách khuyến khích các trường đại học tích hợp giáo dục môi trường vào chương trình giảng dạy của mình. Các chính sách này có thể bao gồm việc cấp ngân sách cho các chương trình giáo dục môi trường, tạo ra các chứng nhận về giáo dục môi trường cho các trường đại học thực hiện tốt, và xây dựng các chỉ tiêu đánh giá về bảo vệ môi trường trong các trường học.

Bên cạnh đó, việc tổ chức các cuộc thi quốc gia về bảo vệ môi trường cho sinh viên hoặc các chương trình hợp tác giữa các trường đại học và các tổ chức bảo vệ môi trường cũng sẽ là một biện pháp hữu hiệu để nâng cao nhận thức và thúc đẩy hành động bảo vệ môi trường trong cộng đồng sinh viên.

3. Khuyến nghị đối với các tổ chức xã hội và doanh nghiệp

Các tổ chức xã hội và doanh nghiệp có thể đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ giáo dục môi trường tại các trường đại học. Họ có thể tài trợ cho các hoạt động ngoại khóa, cung cấp tài liệu giáo dục hoặc tạo ra các cơ hội thực tập cho sinh viên trong các dự án bảo vệ môi trường. Các doanh nghiệp trong ngành tái chế và bảo vệ môi trường cũng có thể hợp tác với các trường đại học để cung cấp kiến thức và kỹ năng thực tiễn về phân loại rác và tái chế.

Bên cạnh đó, các tổ chức xã hội cũng có thể tổ chức các chiến dịch nâng cao nhận thức về bảo vệ môi trường cho sinh viên thông qua các buổi hội thảo, triển lãm, hoặc các chiến dịch truyền thông trên các nền tảng mạng xã hội.

Hàm ý chính sách

1. Chính sách thúc đẩy giáo dục môi trường trong giáo dục đại học

Chính phủ và Bộ Giáo dục và Đào tạo cần tạo ra các khung pháp lý rõ ràng và khuyến khích các trường đại học tích hợp giáo dục môi trường vào chương trình giảng dạy của mình. Các trường đại học cần được yêu cầu không chỉ giảng dạy lý thuyết mà còn cung cấp các cơ hội thực hành cho sinh viên, từ đó tạo ra những hành động cụ thể trong việc phân loại rác và bảo vệ môi trường.

Bên cạnh đó, các chính sách hỗ trợ tài chính cho các chương trình giáo dục môi trường tại các trường đại học, bao gồm việc cấp ngân sách cho các nghiên cứu và hoạt động giáo dục môi trường, sẽ giúp các trường dễ dàng thực hiện các sáng kiến giáo dục về bảo vệ môi trường.

2. Chính sách khuyến khích các hoạt động ngoại khóa về bảo vệ môi trường

Các trường đại học nên xây dựng các chính sách khuyến khích sinh viên tham gia vào các hoạt động ngoại khóa về bảo vệ môi trường như các cuộc thi, câu lạc bộ môi trường, hoặc các dự án cộng đồng về tái chế và phân loại rác. Chính phủ có thể hỗ trợ các hoạt động này thông qua các quỹ tài trợ cho các chương trình môi trường, hoặc cung cấp các cơ hội hợp tác giữa các trường đại học và các tổ chức bảo vệ môi trường.

3. Chính sách về tài trợ cho các chương trình bảo vệ môi trường

Các tổ chức quốc tế, doanh nghiệp và tổ chức phi chính phủ có thể cung cấp tài trợ cho các chương trình giáo dục môi trường tại các trường đại học. Các chương trình này có thể bao gồm tài trợ cho nghiên cứu, hỗ trợ các khóa học và hoạt động ngoại khóa, hoặc tài trợ cho các dự án sinh viên về bảo vệ môi trường. Chính phủ có thể tạo ra các chính sách khuyến khích sự tham gia của khu vực tư nhân trong việc tài trợ cho các chương trình giáo dục môi trường.

>>> THÔNG TIN BÀI BÁO

Thanh Binh VT, Hong Thuy NT, Thu Hang D. Environmental Education and its Role in Enhancing Intention to Separate Waste: Evidence from Higher Education in Vietnam. Salud, Ciencia y Tecnología - Serie de Conferencias. 2025; 4:1346. https://doi.org/10.56294/ sctconf20251346

>>> THÔNG TIN TÁC GIẢ TRƯỜNG ĐHKT

	TS. Vũ Thị Thanh Bình hiện là giảng viên bộ môn Kế toán, Khoa Kế toán Kiểm toán, Trường Đại học Kinh tế - ĐHQGHN. Cô là giảng viên có thâm niên giảng dạy và nhiều công bố trong và ngoài nước về kế toán, kiểm toán, phân tích trong kinh doanh,… Các mối quan tâm chính của cô là kế toán tài chính; kế toán quản trị (Management Accounting); phân tích báo cáo tài chính; hệ thống thông tin kế toán. Cô cũng là đồng tác giả của nhiều công trình nghiên cứu được công bố trong nước và quốc tế, trong đó có nhiều bài báo trong danh mục ISI/Scopus.
	TS. Nguyễn Thị Hồng Thúy hiện là Trưởng Khoa Kế toán Kiểm toán kiêm Trưởng khoa Tài chính Ngân hàng, Thành viên Hội đồng Trường Đại học Kinh tế - ĐHQGHN. Bà có nhiều năm công tác trong lĩnh vực giáo dục, từ Giảng viên Bộ môn Kiểm toán Khoa Kế toán (1999-2003), Phó trưởng Bộ môn Bộ môn Kiểm toán Khoa Kế toán (2003-2008), Giảng viên Bộ môn Kiểm toán Khoa Kế toán (2008-2018), Trưởng Khoa Kế toán Kiểm toán (2018-nay).
	TS. Đặng Thu Hằng hiện là giảng viên Khoa Kế toán Kiểm toán, Trường Đại học Kinh tế - ĐHQGHN.