Dữ liệu được thu thập từ 111 công ty sản xuất niêm yết trên sàn HOSE, từ năm 2015 đến 2022, với phương pháp phân tích nội dung để đánh giá mức độ công khai ESG, kết hợp với các mô hình ước lượng như Logit bậc thang và Hiệu ứng ngẫu nhiên để kiểm tra ảnh hưởng của kết nối chính trị và đầu tư nước ngoài.

Kết quả cho thấy, các công ty có đầu tư nước ngoài có xu hướng công khai thông tin ESG ở mức độ cao hơn so với các công ty có kết nối chính trị. Các công ty có kết nối chính trị, ngược lại, thường có mức độ công khai ESG thấp hơn. Điều này cho thấy đầu tư nước ngoài có thể thúc đẩy các doanh nghiệp thực hiện các biện pháp bền vững tốt hơn, trong khi kết nối chính trị có thể tạo ra sự trì trệ trong việc tuân thủ các tiêu chuẩn ESG, đặc biệt trong bối cảnh các quy định ESG ở Việt Nam vẫn đang phát triển. Nghiên cứu này đóng góp vào lý thuyết và thực tiễn về việc thúc đẩy công khai thông tin ESG ở các nền kinh tế mới nổi như Việt Nam, đồng thời đưa ra những khuyến nghị cho các chính sách hỗ trợ công khai ESG.

Đóng góp mới của bài báo

1. Nghiên cứu tác động của kết nối chính trị và đầu tư nước ngoài đến công khai ESG ở Việt Nam: Bài báo đã mang lại cái nhìn rõ ràng về ảnh hưởng của kết nối chính trị và đầu tư nước ngoài đến mức độ công khai ESG của các doanh nghiệp niêm yết tại Việt Nam. Trong khi trước đây nhiều nghiên cứu chỉ tập trung vào các yếu tố nội bộ của doanh nghiệp như quy mô, lợi nhuận hoặc cơ cấu quản trị, bài báo này đã chỉ ra rằng các yếu tố bên ngoài, đặc biệt là kết nối chính trị và đầu tư nước ngoài, có tác động sâu sắc đến việc thực hiện và công khai các cam kết về ESG.
2. Chứng minh mối quan hệ tiêu cực giữa kết nối chính trị và công khai ESG: Một trong những đóng góp quan trọng của bài báo là việc chỉ ra rằng các công ty có kết nối chính trị thường có mức độ công khai ESG thấp hơn. Mặc dù kết nối chính trị có thể giúp doanh nghiệp đạt được lợi thế trong các chính sách và hợp đồng với chính phủ, nó cũng có thể dẫn đến sự trì trệ trong việc áp dụng các quy chuẩn ESG, do các công ty này thường không có động lực mạnh mẽ để công khai thông tin một cách minh bạch và bền vững.
3. Xác nhận vai trò của đầu tư nước ngoài trong việc thúc đẩy công khai ESG: Bài báo đã chứng minh rằng các công ty có đầu tư nước ngoài có xu hướng công khai ESG tốt hơn. Các công ty này chịu ảnh hưởng của các tiêu chuẩn quốc tế và thường có trách nhiệm lớn hơn trong việc minh bạch hóa các hoạt động liên quan đến môi trường và xã hội. Đầu tư nước ngoài không chỉ mang lại nguồn tài chính mà còn thúc đẩy doanh nghiệp tuân thủ các quy chuẩn ESG chặt chẽ hơn, qua đó nâng cao tính bền vững và minh bạch trong hoạt động của công ty.
4. Cung cấp một bức tranh chi tiết về thực trạng ESG tại Việt Nam: Bài báo cung cấp thông tin cập nhật về thực trạng công khai ESG tại các công ty niêm yết tại Việt Nam trong giai đoạn từ 2015 đến 2022. Đây là giai đoạn mà các quy định về ESG bắt đầu được ban hành, và bài báo phản ánh sự chuyển biến từ việc công khai ESG hạn chế sang việc công khai thông tin ESG toàn diện hơn. Sự thay đổi này rất quan trọng trong bối cảnh Việt Nam đang nỗ lực hướng tới phát triển bền vững và cam kết tham gia các sáng kiến toàn cầu về bảo vệ môi trường và trách nhiệm xã hội.

Khuyến nghị và tư vấn

1. Khuyến nghị đối với các doanh nghiệp: Các doanh nghiệp, đặc biệt là những công ty có kết nối chính trị, cần nhận thức rõ hơn về tầm quan trọng của việc công khai thông tin ESG trong bối cảnh thị trường toàn cầu ngày càng chú trọng đến tính bền vững. Để đáp ứng yêu cầu của các nhà đầu tư quốc tế và cải thiện hình ảnh công ty, các doanh nghiệp nên:

• Tăng cường công khai các thông tin ESG một cách minh bạch và chi tiết, bao gồm các chính sách bảo vệ môi trường, chăm sóc sức khỏe cộng đồng và trách nhiệm quản trị.
• Đầu tư vào các hoạt động bền vững không chỉ để tuân thủ các quy định mà còn để thu hút các nhà đầu tư nước ngoài, nâng cao giá trị thương hiệu và tạo sự khác biệt trên thị trường.
• Đảm bảo sự tham gia của các bên liên quan, bao gồm cổ đông, nhân viên và cộng đồng, vào quá trình xây dựng và thực hiện các chiến lược ESG.

1. Khuyến nghị đối với các nhà đầu tư: Các nhà đầu tư cần chú trọng đến các yếu tố ESG khi lựa chọn các công ty để đầu tư. Việc đánh giá mức độ công khai ESG của các doanh nghiệp sẽ giúp nhà đầu tư xác định được các cơ hội bền vững lâu dài. Đồng thời, các nhà đầu tư cũng cần thúc đẩy các doanh nghiệp thực hiện các cam kết ESG thông qua các cuộc đối thoại với ban lãnh đạo doanh nghiệp và yêu cầu minh bạch thông tin.
2. Khuyến nghị đối với các tổ chức tài chính và quỹ đầu tư: Các tổ chức tài chính và quỹ đầu tư có thể đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy công khai ESG thông qua các chương trình tài trợ và các yêu cầu về báo cáo bền vững. Các tổ chức này nên yêu cầu các công ty niêm yết cung cấp thông tin ESG chi tiết và rõ ràng trong các báo cáo tài chính của họ. Các yêu cầu này có thể giúp nâng cao mức độ công khai ESG tại các doanh nghiệp và tăng cường sự minh bạch trong thị trường tài chính.

Hàm ý chính sách

1. Đề xuất xây dựng các quy định pháp lý mạnh mẽ về công khai ESG: Chính phủ Việt Nam cần đẩy mạnh việc xây dựng và thực thi các quy định pháp lý rõ ràng và nghiêm ngặt về công khai ESG. Các quy định này không chỉ giúp các doanh nghiệp nhận thức rõ hơn về trách nhiệm của mình đối với môi trường và xã hội mà còn tạo ra một môi trường cạnh tranh công bằng cho tất cả các doanh nghiệp. Các chính sách có thể bao gồm:

• Cung cấp các hướng dẫn chi tiết về các yếu tố ESG mà các doanh nghiệp cần công khai.
• Áp dụng các biện pháp khuyến khích, bao gồm các ưu đãi thuế hoặc giảm thuế cho các doanh nghiệp có cam kết mạnh mẽ về ESG.
• Thiết lập hệ thống kiểm tra và giám sát việc công khai ESG để đảm bảo tính minh bạch và tuân thủ quy định.

1. Khuyến khích hợp tác quốc tế và áp dụng các tiêu chuẩn quốc tế về ESG: Chính phủ Việt Nam có thể tăng cường hợp tác với các tổ chức quốc tế để học hỏi và áp dụng các tiêu chuẩn ESG toàn cầu. Việc tích hợp các tiêu chuẩn quốc tế vào hệ thống quy định của Việt Nam sẽ giúp nâng cao chất lượng công khai ESG tại các doanh nghiệp và tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp Việt Nam trong việc thu hút đầu tư nước ngoài. Đồng thời, điều này sẽ giúp doanh nghiệp Việt Nam nâng cao tính cạnh tranh trên thị trường quốc tế.
2. Đào tạo và nâng cao nhận thức về ESG cho các doanh nghiệp: Chính phủ và các tổ chức nghề nghiệp cần triển khai các chương trình đào tạo và nâng cao nhận thức về ESG cho các doanh nghiệp, đặc biệt là các công ty nhỏ và vừa. Các chương trình này có thể giúp các doanh nghiệp hiểu rõ hơn về lợi ích của việc công khai thông tin ESG và cách thức thực hiện các chiến lược ESG hiệu quả. Đồng thời, việc đào tạo này cũng giúp các công ty chuẩn bị tốt hơn để tuân thủ các quy định về ESG khi các quy định này được đưa ra.
3. Khuyến khích các doanh nghiệp tham gia vào các sáng kiến ESG quốc tế: Việt Nam có thể khuyến khích các doanh nghiệp tham gia vào các sáng kiến ESG quốc tế như Global Reporting Initiative (GRI) hoặc các chương trình phát triển bền vững của Liên Hợp Quốc. Việc tham gia vào các sáng kiến này không chỉ giúp doanh nghiệp cải thiện chất lượng công khai ESG mà còn nâng cao uy tín và gia tăng cơ hội hợp tác quốc tế.

>>> THÔNG TIN BÀI BÁO

Nguyen-Thi-Hong, T., To-The, N., Ho-Bao, L., Duong-Thi-Tra, M., & Nguyen-Thi-Phuong, A. (2024). Do political connections and foreign investments matter for ESG disclosure in emerging countries? Evidence from Vietnam. Asian Journal of Business Ethics. Advance online publication. https://doi.org/10.1007/s13520-024-00228-2​