Ở mỗi giai đoạn nhất định của tiến trình cách mạng, quan niệm về phẩm chất đạo đức, tư cách của người cán bộ, đảng viên lại có những yêu cầu cụ thể. Song nhất quán và xuyên suốt trong tư tưởng Hồ Chí Minh, thì đó phải là những con người dám xả thân cho cách mạng, đi tiên phong trong phong trào quần chúng, phải biết “làm việc”, biết “sửa đổi lối làm việc” và luôn luôn phải rèn luyện đạo đức cách mạng, quét sạch chủ nghĩa cá nhân.
Như sông có nguồn thì mới có nước, như cây phải có gốc, vì nếu không có gốc thì cây chết, người cán bộ đảng viên phải có đạo đức cách mạng, vì nếu không có đạo đức cách mạng, thì “dù tài giỏi đến đâu cũng không thể lãnh đạo được nhân dân”. Đạo đức cách mạng, theo Chủ tịch Hồ Chí Minh là đạo đức hành động vì nhân dân, thể hiện bản lĩnh chính trị, phẩm chất cách mạng vững vàng, tự tin và dám chịu trách nhiệm trước bất kỳ khó khăn nào. Người cán bộ, đảng viên phải thật sự thấm nhuần đạo đức cách mạng, phải thật sự cần, kiệm, liêm, chính, để lòng mình hướng đến “chí công, vô tư”, để “khi đi thì dân tiếc, sắp đến thì dân mong”.
Đối với Chủ tịch Hồ Chí Minh, rèn luyện người cán bộ, đảng viên có đủ đức, đủ tài vừa hồng và vừa chuyên, có tác phong làm việc khoa học, quần chúng, tránh quan liêu, mệnh lệnh, cửa quyền, bè phái, địa phương chủ nghĩa, tránh tư túng, tham lam, luôn có ý thức “nâng cao đạo đức cách mạng, quét sạch chủ nghĩa cá nhân”, luôn vì Đảng vì dân mà đấu tranh quên mình, gương mẫu trong mọi công việc là sự quan tâm chu đáo, nhất quán trong mọi hoàn cảnh, mọi thời điểm lịch sử. Thời chiến cũng như thời bình, nơi chiến trường hay tại hậu phương, trong học tập, lao động sản xuất hay khi chiến đấu, Người luôn quan tâm, động viên và dìu dắt đội ngũ cán bộ, đảng viên để họ thấm nhuần đạo đức cách mạng, thật sự cần kiệm liêm chính, chí công vô tư. Theo Người, chừng nào chủ nghĩa cá nhân với những căn bệnh thường mắc như cậy quyền và cậy thế, kiêu ngạo và xa hoa, quan liêu và coi thường quần chúng, tự kiêu và không muốn học tập, không thực hiện tốt phê bình và tự phê bình vẫn còn hiện hữu, thì chừng đó cán bộ, đảng viên sẽ không thể hết lòng, hết sức phục vụ nhân dân, hoàn thành những trọng trách mà nhân dân tin tưởng giao phó.
Cả cuộc đời Chủ tịch Hồ Chí Minh là một tấm gương mẫu mực, trong sáng về sự phấn đấu hy sinh và rèn luyện đạo đức cách mạng. Trước lúc đi xa, trong Di chúc để lại cho toàn Đảng, toàn dân ta, những điều tâm huyết nhất, trăn trở nhất của Hồ Chí Minh vẫn là phần dành nói về Đảng, về sự phấn đấu, tu dưỡng của người cán bộ, đảng viên: “Đảng ta là một đảng cầm quyền. Mỗi đảng viên và cán bộ phải thực sự thấm nhuần đạo đức cách mạng, thật sự cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư. Phải giữ gìn Đảng ta thật trong sạch, phải xứng đáng là người lãnh đạo, người đày tớ thật trung thành của nhân dân”.
Học tập và rèn luyện đạo đức cách mạng như mong ước của Người; sống, chiến đấu, lao động và học tập theo tấm gương vĩ đại của Người, chúng ta càng khôn nguôi nhớ lời Người dặn: “Đạo đức cách mạng không phải từ trên trời sa xuống. Nó do đấu tranh, rèn luyện bền bỉ hàng ngày mà phát triển và củng cố. Cũng như ngọc càng mài càng sáng, vàng càng luyện càng trong”.
Ths. Văn Thị Thanh Mai
Bảo tàng Hồ Chí Minh